So sánh Bộ luật hình sự 2015 và Bộ luật hình sự 1999 (phần 9)

Trangtinphapluat.com trân trọng giới thiệu tới bạn đọc bài viết so sánh Bộ luật Hình sự 2015, Bộ luật Hình sự 2017 sửa đổi, bổ sung BLHS 2015 (Gọi tắt là Bộ luật Hình sự 2015) và Bộ luật Hình sự 1999.
Tiếp theo phần 1, phần  2, phần 3, phần 4, phần 5, phần 6, phần 7, phần 8 hôm nay chúng tôi so sánh những nội dung mới ở phần các tội phạm  của Bộ luật Hình sự.

1. Tội hiếp dâm

BLHS 2015 ngoài việc quy định ” người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu” còn bổ sung thêm hành vi cấu thành tội hiếp dâm đó là “thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác” trái với ý muốn của nạn nhân.

Sở dĩ Bộ luật hình sự 2015 bổ sung hành vi “quan hệ tình dục khác”, bởi vì thực tiễn nhiều năm áp dụng pháp luật của các cơ quan tiến hành tố tụng và quan niệm truyền thống của người dân Việt Nam thì hành vi “giao cấu” vẫn được hiểu theo nghĩa truyền thống (tức là quan hệ giữa nam và nữ). Tuy nhiên, trong thực tiễn hiện nay thì cách thức giao cấu khá đa dạng và đặc biệt xuất hiện tình trạng ép buộc  hoặc cưỡng bức quan hệ tình dục giữa những người cùng giới tính. Do vậy, để đảm bảo phản ánh được những yêu cầu của thực tiễn đấu tranh phòng, chống tội phạm xâm hại tình dục, thì bên cạnh việc thực hiện hành vi giao cấu, pháp luật bổ sung hành vi quan hệ tình dục khác.

Hành vi quan hệ tình dục khác không chỉ quy định ở tội hiếp dâm mà còn quy định ở tội cưỡng dâm, tội giao cấu.

2. Tội sử dụng người dưới 16 tuổi vào mục đích khiêu dâm

Bên cạnh việc quy định tội dâm ô đối với người dưới 16 tuổi, BLHS 2015 bổ sung tội sử dụng người dưới 16 tuổi vào mục đích khiêu dâm.

Bởi qua nghiên cứu nhận thấy, việc quy định tội dâm ô với trẻ em chưa bao quát hết các hành vi xâm hại tình dục trẻ em xảy ra trên thực tiễn trong thời gian qua. Theo cách hiểu hiện nay về dâm ô thì hành vi dâm ô được coi là hành vi đụng chạm vào những bộ phận nhậy cảm của trẻ em hoặc buộc trẻ em đụng chạm vào những bộ phận nhậy cảm của người phạm tội. Tuy nhiên, trong thực tiễn thì nhiều trường hợp, người phạm tội ép buộc trẻ em phải biểu diễn các hành vi khiêu dâm, đóng phim khiêu dâm hoặc buộc trẻ em phải xem những hình ảnh khiêu dâm… Đây đều là những hành vi nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng tới sự phát triển của trẻ em.

3. Bộ luật hình sự 2015 tách Tội mua bán, đánh tráo, chiếm đoạt trẻ em (BLHS 1999)  03 tội danh độc lập, gồm tội đánh tráo người dưới 1 tuổi; tội chiếm đoạt người dưới 16 tuổi; tội mua bán người dưới 16 tuổi.

Điều 120 BLHS 1999 quy định ba tội danh trong cùng một điều luật với tính chất, mức độ nguy hiểm khác nhau nhưng lại chung một chính sách xử lý. Qua nghiên cứu, khảo sát thực tiễn nhận thấy, việc quy định tội danh ghép như hiện hành chưa phản ánh đúng tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội cũng như chưa đảm bảo việc phân hóa trách nhiệm hình sự. Do đó BLHS 2015 tách làm 3 tội danh riêng biệt với chính sách xử lý khác nhau.

Phần tiếp theo sẽ được đăng tải vào ngày 24/4/2018, mời bạn đọc theo dõi.

(Slide bài giảng bộ luật hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017)

rubi