Biên bản vi phạm hành chính, quyết định xử phạt VPHC có cần phải lập biên bản giao nhận?

Biên bản vi phạm hành chính lập xong phải giao cho người vi phạm một bản. Như vậy, việc giao nhận có phải lập biên bản hay không?

Theo quy định tại Khoản 3 Điều 58 Luật Xử lý vi phạm hành chính thì :”Biên bản vi phạm hành chính lập xong phải giao cho cá nhân, tổ chức vi phạm hành chính 01 bản; trường hợp vi phạm hành chính không thuộc thẩm quyền hoặc vượt quá thẩm quyền xử phạt của người lập biên bản thì biên bản phải được chuyển ngay đến người có thẩm quyền xử phạt để tiến hành xử phạt. Trường hợp người chưa thành niên vi phạm hành chính thì biên bản còn được gửi cho cha mẹ hoặc người giám hộ của người đó.”

Biên bản vi phạm hành chính lập ít nhất mấy bản?

Quy định trên, khi lập biên bản vi phạm hành chính phải lập ít nhất 02 bộ, trường hợp lập biên bản vi phạm hành chính đối với người chưa thành niên (dưới 18 tuổi) thì phải lập ít nhất 03 bộ. Và biên bản vi phạm hành chính PHẢI được giao cho người vi phạm 01 bản, quy định này là bắt buộc phải giao nhưng Luật lại không nêu rõ khi giao biên bản thì có cần phải lập biên bản giao nhận hay không?. trường hợp người vi phạm không nhận biên bản hoặc không có mặt tại nơi xảy ra vi phạm thì xử lý như thế nào?

Đối với việc giao nhận quyết định xử phạt vi phạm hành chính, Điều 70 Luật XLVPHC quy định:

“Trong thời hạn 02 ngày làm việc, kể từ ngày ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính có lập biên bản, người có thẩm quyền đã ra quyết định xử phạt phải gửi cho cá nhân, tổ chức bị xử phạt, cơ quan thu tiền phạt và cơ quan liên quan khác (nếu có) để thi hành. Quyết định xử phạt vi phạm hành chính được giao trực tiếp hoặc gửi qua bưu điện bằng hình thức bảo đảm và thông báo cho cá nhân, tổ chức bị xử phạt biết.

(Hướng dẫn cách ghi biên bản vi phạm hành chính chuẩn nhất)

Đối với trường hợp quyết định được giao trực tiếp mà cá nhân, tổ chức vi phạm cố tình không nhận quyết định thì người có thẩm quyền lập biên bản về việc không nhận quyết định có xác nhận của chính quyền địa phương và được coi là quyết định đã được giao.

Đối với trường hợp gửi qua bưu điện bằng hình thức bảo đảm, nếu sau thời hạn 10 ngày, kể từ ngày quyết định xử phạt đã được gửi qua đường bưu điện đến lần thứ ba mà bị trả lại do cá nhân, tổ chức vi phạm cố tình không nhận; quyết định xử phạt đã được niêm yết tại nơi cư trú của cá nhân, trụ sở của tổ chức bị xử phạt hoặc có căn cứ cho rằng người vi phạm trốn tránh không nhận quyết định xử phạt thì được coi là quyết định đã được giao.”

Trường hợp nào phải lập biên bản giao nhận?

Theo quy định trên, đối với trường hợp giao trực tiếp mà người vi phạm không nhận thì lập biên bản không nhận và có xác nhận của chính quyền địa phương. Quy định này chưa chặt chẽ và rõ ràng, gây nhiều cách hiểu, áp dụng khác nhau. Có người cho rằng chỉ khi người vi phạm không nhận mới lập biên bản không nhận, còn trường hợp họ đã nhận thì không phải lập biên bản, tuy nhiên nếu không lập biên bản về việc người vi phạm nhận quyết định thì cơ sở nào khẳng định họ đã nhận.

Việc quy định biên bản có xác nhận của chính quyền địa phương cũng có nhiều cách hiểu khác nhau, có ý kiến cho rằng chỉ khi người lập biên bản không phải là người của chính quyền địa phương mà thuộc các cơ quan có thẩm quyền xử phạt khác như Thanh tra, Chi cục thuế, quản lý thị trường…thì mới cần xác nhận của chính quyền địa phương còn trường hợp địa phương xử lý vi phạm hành chính, cán bộ địa phương tới gửi quyết định thì việc xác nhận của chính quyền địa phương không có ý nghĩa và nó mang tính không khách quan, vừa đá bóng vừa thổi còi, trường hợp này chỉ cần xác nhận của người làm chứng là đảm bảo tính pháp lý.

Thực tiễn xét xử

Tại Bản án số 29/2018/HC-ST ngày 26/11/2018 của Tòa án nhân dân tỉnh Bình Dương  về việc khiếu kiện quyết định hành chính về việc xử phạt hành chính và giải quyết khiếu nại. Tòa án nhận định như sau:

UBND phường N phát hiện hành vi vi phạm từ ngày 05/12/2017 nhưng đến ngày 06/6/2018 mới lập biên bản vi phạm hành chính là không đúng quy định tại Khoản 1 Điều 58 Luật XLVPHC “khi phát hiện vi phạm hành chính thuộc lĩnh vực quản lý của mình , người có thẩm quyền đang thi hành công vụ phải kịp thời lập biên bản”. Đồng thời tại khoản 3 Điều 58 Luật XLVPHC quy định “…Biên bản vi phạm hành chính lập xong phải giao cho cá nhân, tổ chức vi phạm 1 bản,…”. Biên bản vi phạm hành chính ngày 06/6/2018 thể hiện người vi phạm là ông Đặng HUy A vằng mặt nhưng UBND phường N không lập thủ tục giao biên bản vi phạm hành chính cho ông A là không đúng theo quy định.

(Các sai sót thường gặp trong xử phạt vi phạm hành chính cần biết để tránh)

Thiết nghĩ cơ quan có thẩm quyền cần sớm bổ sung hoàn thiện quy định về giao nhận biên bản, quyết định xử phạt vi phạm hành chính để đảm bảo việc xử lý vi phạm hành chính được chặt chẽ, công khai, minh bạch.

Phương Thảo