Năm 2059 Việt Nam sẽ dư 2,5 triệu nam giới

Theo báo cáo tổng kết thi hành Pháp lệnh dân số và Dự thảo Tờ trình Luật Dân số năm 2025 của Bộ Y tế thì mức sinh ở Việt Nam đang có xu hướng giảm, mất cân bằng giới tính đang gia tăng.

Mức sinh ở Việt Nam đang có xu hướng giảm

Mức sinh trên toàn quốc đang có xu hướng giảm thấp dưới mức sinh thay thế, từ 2,11 con/phụ nữ (2021) xuống 2,01 con/phụ nữ (2022), 1,96 con/phụ nữ (2023) và 1,91 con/phụ nữ (2024) – thấp nhất trong lịch sử và được dự báo là sẽ tiếp tục xuống thấp trong các năm tiếp theo (nếu mức sinh tiếp tục giảm, đến năm 2039 Việt Nam sẽ kết thúc thời kỳ dân số vàng, năm 2042 quy mô dân số trong độ tuổi lao động đạt đỉnh và sau năm 2054 dân số sẽ bắt đầu tăng trưởng âm.

TP Hồ Chí Minh có mức sinh thấp nhất

Mức sinh ở Việt Nam hiện tại có sự khác biệt giữ các tỉnh/thành phố và các vùng miền, 9 tỉnh, thành phố đạt mức sinh thay thế (chiếm 19% dân số cả nước); 33 tỉnh, thành phố có mức sinh cao chủ yếu tập trung ở khu vực Tây Nguyên, Trung du và miền núi phía Bắc và Bắc trung bộ và Duyên hải miền Trung (chiếm 42%) và 21 tỉnh, thành phố có mức sinh thấp tập trung chủ yếu ở 2 vùng Đông Nam Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long (chiếm 39%). Đặc biệt, vùng Đông Nam Bộ có 5/6 tỉnh, thành phố mức sinh giảm sâu trong nhiều năm, Hồ Chí Minh là tỉnh có mức sinh thấp nhất trong cả nước 1,39 con/phụ nữ (năm 2023).

Mất cân bằng giới tính khi sinh trở thành thách thức

Năm 2006, tỷ số giới tính khi sinh ở mức 109,8 bé trai/100 bé gái sinh ra sống – vượt ngưỡng cân bằng tự nhiên (103-107); năm 2015 là 112,8, năm 2024 là 111,4. Như vậy, tỷ số giới tính khi sinh luôn ở mức cao. Dự báo, nếu tỷ số giới tính khi sinh vẫn giữ nguyên như hiện nay, Việt Nam sẽ dư thừa 1,5 triệu nam giới 15-49 tuổi vào năm 2039 và tăng lên 2,5 triệu vào năm 2059.

Điều đó sẽ dẫn tới nguy cơ phá vỡ cấu trúc gia đình, một bộ phận nam giới sẽ phải kết hôn muộn, không có khả năng kết hôn, gia tăng tình trạng buôn bán phụ nữ, trẻ em gái, mại dâm, bạo hành giới, tội phạm xuyên quốc gia…

Trích từ hồ sơ dự thảo Luật Dân số 2025