Hiểu về thời hạn ban hành quyết định xử phạt sao cho đúng

         Theo quy định tại Điều 66 của Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012 thì thời hạn ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính là 7 ngày, kể từ ngày lập biên bản vi phạm hành chính. Đối với vụ việc có nhiều tình tiết phức tạp mà không thuộc phải giải trình hoặc thuộc trường hợp phải giải trình theo Khoản 2, Khoản 3 Điều 61 của Luật thì thời hạn ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính là 30 ngày.

Trường hợp vụ việc nghiêm trọng, có nhiều tình tiết phức tạp và thuộc trường hợp phải giải trình mà cần có thêm thời gian để xác minh, thu thập chứng cứ thì người có thẩm quyền đang giải quyết vụ việc phải báo cáo trực tiếp thủ trưởng của mình bằng văn bản để xin gia hạn, thời hạn gia hạn không quá 30 ngày.

Thời hạn ban hành quyết định xử phạt hành chính

          Căn cứ vào quy định trên thì thời hạn tối thiểu để ban hành quyết định xử phạt là 07 ngày, tối đa không quá 60 ngày kể từ ngày lập biên bản vi phạm hành chính. Và theo Điều 8 của Luật Xử lý vi phạm hành chính thì cách tính thời hạn được áp dụng theo quy định của Bộ luật Dân sự. Điều 152 Bộ luật Dân sự quy định khi thời hạn được xác định bằng ngày, tuần, tháng, năm thì ngày đầu tiên của thời hạn không được tính mà tính từ ngày tiếp theo của ngày được xác định. Như vậy, giữa Luật Xử lý vi phạm hành chính và Bộ luật dân sự lại quy định khác nhau, Luật Xử lý vi phạm hành chính thì quy định thời hạn ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính là 7 ngày, kể từ ngày lập biên bản, còn theo Bộ luật Dân sự thì thời hạn sẽ là 8 ngày, bởi vì ngày đầu tiên của thời hạn (ngày lập biên bản) không tính.

          Như vậy, khi tham mưu ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính thì thời hạn là 7 ngày hay 8 ngày?  Đa số ý kiến cho rằng, Luật Xử lý vi phạm hành chính đã quy định cụ thể là 7 ngày, kể từ ngày lập biên bản tức là đã bao gồm cả ngày lập biên bản trong thời hạn ra quyết định xử phạt; thời hạn 7 ngày cũng có lợi hơn cho người vi phạm (quá thời hạn thì không ban hành quyết định xử phạt) cho nên phải ưu tiên áp dụng theo Luật Xử lý vi phạm hành chính. Tuy nhiên cũng có ý kiến cho rằng Luật đã viện dẫn thời hạn được áp dụng theo Bộ luật Dân sự nên tính thời hạn theo Bộ luật Dân sự là 8 ngày cũng không sai và có thêm thời gian để người có thẩm quyền xử phạt xác minh, làm rõ hành vi vi phạm.

Vướng mắc về xin ý kiến xử phạt

          Bên cạnh việc quy định không thống nhất vời thời hạn thì quy định xin ý kiến trực tiếp thủ trưởng trong trường hợp cần gia hạn thời hạn ban hành quyết định xử phạt cũng có những bất cập. Cụ thể, đối với các cơ quan chuyên ngành như Thanh tra, Công an thì các chiến sỹ, thanh tra viên có thẩm quyền xử phạt, khi họ lập biên bản cần thêm thời gian để ban hành quyết định xử phạt thì xin ý kiến thủ trưởng cơ quan, còn đối với những người có thẩm quyền xử phạt như Chủ tịch UBND các cấp thì xin ý kiến của ai? Xin ý kiến của Chủ tịch UBND cấp trên trực tiếp thì không được, vì Chủ tịch UBND cấp trên không phải là thủ trưởng của Chủ tịch UBND cấp dưới.

          Thiết nghĩ cơ quan có thẩm quyền cần có văn bản hướng dẫn cụ thể về cách áp dụng thời hạn, việc xin ý kiến gia hạn xử phạt vi phạm hành chính để các cơ quan chuyên môn thuận lợi hơn trong quá trình áp dụng luật.

Nguyễn Quốc Sử