Lấn, chiếm đất ao từ năm 2004, giờ có bị cưỡng chế tháo dỡ?

Bạn đọc Tâm Nguyễn đề nghị trangtinphapluat.com giải đáp nội dung liên quan đến việc lấn, chiếm đất ao từ năm 2004, đến năm 2025 mới phát hiện thì có bị xử phạt và cưỡng chế tháo dỡ hay không?

Nội dung câu hỏi như sau: Trường hợp của nhà tôi trúng đấu giá 1 mảnh đất 465m2 của UBND xã và mua 1 mảnh 110m2 kề bên cạnh vào năm 2004, sau khi nhận đất tôi xây tường bao quanh mảnh đất 465m2. Tôi được xem xét cấp sổ đỏ từ năm 2013 nhưng đến năm 2020 mới được nhận sổ đỏ, trên sổ đỏ thể hiện diện tích chênh lệch so với thực trạng nhưng do chủ quan tôi không phát hiện ra.
Năm 2024 UBND xã nhận được đơn tố cáo gia đình tôi lấn chiếm đất nên có tiến hành đo đạc xác minh và kết luận gia đình tôi lấn chiếm 60m2 đất ao
Giả sử nhà tôi có hành vi lấn chiếm đất ao thì cho tôi hỏi thời điểm tôi nhận đất và xây tường bao quanh khi đó thực hiện hành vi lấn chiếm đất ao (2004) ao tại thời điểm đó chưa được sử dụng, chỉ để UBND xã quản lý, chưa giao ao cho dân thầu. Đến năm 2023 UBND xã mới giao ao cho dân thầu nuôi cá.
Vậy tôi muốn hỏi UBND xã có thể tiến hành tháo dỡ công trình vi phạm của nhà tôi không? Xin hãy cung cấp căn cứ pháp lý hiện nay giúp tôi.

Trangtinphapluat.com trả lời như sau:

1. Căn cứ pháp lý trả lời

• Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012, sửa đổi, bổ sung năm 2020
• Luật Đất đai năm 2024
• Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2025
• Nghị định 123/2024/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực đất đai
• Nghị định 68/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 118/2021/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính.
• Nghị định 166/2013/NĐ-CP về cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính.

  

  2. Nội dung trả lời

Theo như nội dung bạn hỏi thì gia đình bạn có hành vi lấn, chiếm đất ao (đất do UBND xã quản lý) từ năm 2004 và sử dụng từ đó đến nay, đến năm 2023, UBND xã mới cho người dân thuê để nuôi cá. Năm 2024, UBND xã phát hiện gia đình bạn lấn chiếm 60m2 đất ao. Năm 2025, UBND xã có được lập biên bản và cưỡng chế tháo dỡ công trình của bạn hay không? căn cứ vào quy định nào?.

a) Về hành vi vi phạm hành chính

Như nội dung bạn trình bày thì gia đình bạn đã có hành vi vi phạm pháp luật về đất đai, cụ thể là hành vi lấn chiếm đất của nhà nước (đất ao do UBND xã quản lý), vi phạm khoản 1, Điều 11 Luật Đất đai năm 2024, khoản 1 Điều 12 Luật Đất đai 2013, Điều 15 Luật Đất đai 2003.

b) Về văn bản áp dụng

Hành vi lấn chiếm đất sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo Nghị định của Chính phủ. Cụ thể hành vi của bạn diễn ra từ năm 2004 và tiếp tục kéo dài đến năm 2025 nên căn cứ vào Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật và các văn bản liên quan để áp dụng, cụ thể:  Việc lựa chọn áp dụng văn bản quy phạm pháp luật để xử phạt đối với hành vi vi phạm hành chính được thực hiện theo quy định tại Điều 156 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. ( nay là Điều 58 Luật Ban hành văn bản QPPL 2025)

 Theo quy định tại khoản 2 Điều 58 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2025:  Văn bản quy phạm pháp luật được áp dụng đối với hành vi, sự kiện xảy ra tại thời điểm mà văn bản đó đang có hiệu lực.

Do đó sẽ áp dụng Nghị định 123/2024/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trên lĩnh vực đất đai để xử phạt hành vi lấn chiếm đất ao của gia đình nhà bạn.

c) Trình tự, thủ tục xử phạt

Căn cứ vào Luật Xử lý vi phạm hành chính, Nghị định 68/2025/NĐ-CP, Nghị định 118/2021/NĐ-CP, Nghị định 123/2024/NĐ-CP thì trình tự, thủ tục và thẩm quyền xử phạt như sau:

+ Về thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính là 02 năm. Hành vi lấn chiếm đất được xác định là hành vi đang thực hiện nên thời hiệu là 02 năm tính từ  thời điểm người có thẩm quyền thi hành công vụ phát hiện hành vi vi phạm. Như vậy, vụ việc vi phạm của gia đình bạn bi phát hiện từ năm 2024 nên đến nay vẫn còn trong thời hiệu 02 năm để xử phạt vi phạm hành chính.

+ UBND xã là cơ quan có thẩm quyền lập biên bản vi phạm hành chính, cụ thể là công chức địa chính xây dựng hoặc Chủ tịch UBND xã sẽ là người lập biên bản vi phạm hành chính đối với hành vi lấn hoặc chiếm đất của gia đình bạn.

+ Sau khi có biên bản vi phạm hành chính thì UBND xã sẽ trình hồ sơ để Chủ tịch UBND cấp huyện sẽ ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính theo điểm a khoản 1 Điều 13 và khoản 2 Điều 30 của Nghị định 123/2024/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực đất đai, gồm phạt tiền đến 5 triệu đồng và  Buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm;

Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm.

+Sau khi có quyết định xử phạt mà gia đình bạn không chấp hành thì Chủ tịch UBND huyện sẽ ban hành quyết định cưỡng chế theo Luật Xử lý vi phạm hành chính và Nghị định 166/2013/NĐ-CP, đồng thời tổ chức cưỡng chế theo quy định.

Trên đây là giải đáp của trangtinphapluat.com liên quan đến việc xử phạt hành vi lấn, chiếm đất ao của UBND xã quản lý. Bạn đọc có thắc mắc hoặc trao đổi thì vui lòng để ý kiến ở mục bình luận bên dưới bài viết hoặc gửi mail qua địa chỉ trangtinphapluat2019@gmail.com

Rubi